De gemeentelijke herindeling en de toekomst van Empe en Tonden
Dialoog met de gemeenteraad 26 november 2025
Plaats: Dorpshuis ’t Oortveld, Emperweg 41, Empe
Wanneer: Woensdagavond 26 november 2025
Met wie: gemeenteraad Brummen en de bewoners van Empe en Tonden
Organisatie: dorpsraad Kleine Kernen Empe Tonden
In de bijeenkomst op 26 november is de herindeling uitgebreid besproken. Als vervolg hierop heeft de KKET de volgende brief ingediend:
Aan de gemeenteraad van Brummen Empe, 4 december 2025
Betreft: Uw initiatief om te zoeken naar een gemeentelijke herindeling
Geachte raadsleden,
Wij kijken met waardering terug op de bewonersavond in Empe op 26 november jongstleden. Uw raad was goed vertegenwoordigd. Dat werd zeer op prijs gesteld, door ons en door de bewoners en andere aanwezigen in ons dorpshuis. Wij zijn verheugd dat ook raadsleden van Rheden, Voorst en Zutphen erbij waren met vijf personen van elke gemeente. Wij blikken in deze brief terug en delen graag onze waarnemingen en mening met u. Die treft u hieronder aan, na de conclusies en aanbevelingen.
Conclusies en aanbevelingen
- De enquêtes zijn niet toereikend
De ruime opkomst, ook uit andere dorpen van de gemeente, tekent dat er veel belangstelling onder de bewoners is voor het onderwerp. Wij constateren dat veel inwoners van Empe-Tonden, maar ook andere aanwezigen op onze avond, zich onvoldoende gehoord voelen over welke gemeentelijke herindeling van de Brummen nodig dan wel wenselijk zou zijn. De beide enquêtes voldoen niet aan het eigen participatiebeleid, terwijl inwoners wel graag willen meedoen.
- De argumenten zijn weinig steekhoudend
De argumenten voor diverse beslissingen vinden wij tot nu toe onder de maat. Of het nu gaat om de noodzaak tot fuseren, om alleen als gehele gemeente te fuseren, of om de selectie voor alleen Rheden of Zutphen, de aangevoerde argumenten kunnen eenvoudig weerlegd worden. Onderaan deze brief benoemen wij vijf argumenten die door u en uw bestuur bij herhaling als bepalend worden genoemd. En waarom wij die bewijsgronden als op zijn zachtst gezegd zwak betitelen, zeker in het licht van de mogelijke gevolgen van een gemeentelijke herindeling.
- Pas op de plaats. Betere participatie van de inwoners in een transparante toetsing
De raad bepleit weliswaar zorgvuldigheid, maar kiest niettemin om onduidelijke redenen voor grote haast. Wij stellen kwaliteit echter boven tijdsdruk. Wij dringen erop aan dat de gemeente een betere methode gaat hanteren om inwoners te betrekken in besluiten over een mogelijke herindeling. Wij stellen voor dat de gemeente, gezien de magere kwaliteit van haar argumenten en het belang van de gemeentelijke herindeling, een pas op de plaats maakt. Het is een essentieel democratisch proces dat de bevolking wordt gekend in een transparante toetsing van de mogelijkheden en beperkingen van een toekomstige verandering van het gemeentelijk bestuur.
- Stel eerst de omgevingsvisie vast, met volwaardige participatie van de inwoners van Brummen
Op onze avond werd verwezen naar de omgevingsvisie van Brummen, die in wording is. Deze visie vormt een cruciaal onderdeel voor elke gemeente, zeker in onderhandeling over een fusie met buurgemeentes. Gebruik de nog beschikbare tijd tot 1 januari 2027 om de inwoners intensief te betrekken bij het maken van de omgevingsvisie, voordat er onderhandeld gaat worden.
- Kleine Kernen Empe Tonden organiseert verkiezingsdebat vóór 18 maart 2026
De dorpsraad Kleine Kernen Empe Tonden wil het onderwerp van de gemeentelijke herinrichting levend houden en gaat een debat organiseren in de aanloop naar de gemeentelijke verkiezingen in maart 2026. Alle politieke partijen zullen daarvoor worden uitgenodigd. In dat debat zullen wij diverse onderwerpen aan de orde stellen, waaronder de fusieplannen en de omgevingsvisie. U mag rekenen op een ruime belangstelling voor een verkiezingsdebat in Empe en Tonden. Daarmee denken wij de dialoog te bevorderen tussen de gemeenteraad en onze inwoners.
Hoogachtend,
Dorpsraad Kleine Kernen Empe Tonden
Kees Lankester, voorzitter
Woningbouw in Empe?
Bouwplannen en wonen in Empe en Tonden
Oordeel
Al sinds 2007 wordt er zo nu en dan gesproken over woonuitbreiding op percelen in de buurt van de Empermolen. De door de wethouder gepresenteerde visie is een
technische verkenning van een plan voor die locatie (de term ”ontwerpend onderzoek” wordt gebruikt.). Het stuk bevat veel vaktermen, maar onderwerpen die in een visie verwacht mogen worden ontbreken nog: aanleiding, context, doelstelling, uitgangspunten, werkwijze, participatie, stappenplan, tijdlijn, kostenindicatie, et cetera. Zelf stelt de gemeente dat de visie gaat over mogelijke locaties, maar uit het document van LOS blijkt dat maar één locatie geschikt zou worden gevonden, men laat niet zien welke andere locaties zijn geanalyseerd en waarom die zijn afgevallen. Het bredere perspectief is zeker nodig, bijvoorbeeld de gevolgen voor ruimtelijke ordening, scholen, verenigingsleven, infrastructuur, openbaar vervoer en verkeer. Wij denken daarbij ook effecten van lopende en geplande ontwikkelingen van bouwen in Voorst, Brummen als geheel, De Hoven en Klarenbeek worden niet genoemd . In de Hoven zijn 600-900 woningen gepland,
in Apeldoorn ten zuiden van de A1 spreekt de gemeente nu over 3.500-6.000 woningen. Een belangrijke klacht was dat de meeste bewoners van Empe en Tonden tot de informatieavond in maart 2025 helemaal niet gekend waren in deze plannen, die bij het gemeentebestuur kennelijk al 3-5 jaar speelden. KK ET heeft in begin mei
2025 een gesprek hierover gevoerd met de wethouder van Brummen. Daarin heeft hij enkele toezeggingen gedaan om bewoners in het proces te gaan betrekken. Op
13 en 14 oktober 2025 wil de gemeente enkele bijeenkomsten met een selectie van bewoners houden over haar bouwkundige visie in het dorpshuis ’t Oortveld, waarin verschillende zorgen en wensen ter sprake moeten komen. Volgens KK ET zullen alle toekomstige bouwplannen moeten passen in een breder kader. De meeste (ook nieuwe) bewoners van de gemeente Brummen willen hier wonen vanwege de hoge kwaliteiten van landschap, rust en ruimte. Daarom zou het debat moeten gaan over wonen en ruimtelijke ordening, niet alleen over huizen bouwen. In dat kader zou tenminste ook rekening moeten worden gehouden met bouw- en omgevingsplannen van buurgemeenten.
Landgoed Middenbos - Tonden
Bij Gemeente Brummen is dit project 'in principe goedgekeurd' door het college van B&W . Het betreft het initiatief voor Landgoed Middenbos aan de Haarweg 12/12a te Tonden. Het betreft een aanvraag voor een planologisch landgoed van ca. 25 ha met een huis van allure, veel bos en beperkte bewoning. Concreet betreft het een grootschalig plan voor agroforestry, voedselbos, aanleg extra bos, camping met sanitair- en kookfaciliteiten (bezoekerscentrum), trekkershutten, parkeerplaatsen, wandelpaden, wateropvangbekkens en maar liefst 7 extra woningen bovenop de 2 huidige woningen (waarvan er 1 niet volgens vergunning in gebruik is genomen). Natuurmonumenten wordt in de gelegenheid gesteld ca. 7 ha grond te kopen en zou in het project meer dan de helft van de gronden in pacht geven om het planologische landschap mogelijk te maken. Het project ligt grotendeels tegen het Natura2000-gebied aan en valt straks volledig in de 500 meter zone waarbinnen uiterste terughoudendheid betracht moet worden ten aanzien van nieuwe stikstofactiviteiten. Al met al is het een zeer impactvol project voor de toekomst van Tonden.
Vele buurtbewoners hebben met verbazing kennis genomen van dit besluit en hebben zich verenigd in NatuurBehoudTonden. Via deze vereniging wordt een beter plan aangedragen om zowel het agrarische karakter van de omgeving te behouden alsook de kwetsbare natuur van deze Landgoederenzone te verbeteren. Dit eerste initiatief wordt gezien als een bedreiging vanwege de grote impact vanwege de intensivering van permanente bewoning tezamen met een camping. Meer informatie over dit dossier leest u terug op deze website (www.natuurbehoudtonden.nl).
Maak jouw eigen website met JouwWeb